Khi cải cách tiền lương sắp bắt đầu, việc xếp lương theo vị trí việc làm được đông đảo cán bộ, viên chức đặc biệt quan tâm. Vậy vị trí việc làm là gì? Xác định như thế nào?
1. Vị trí việc làm là gì?
Vị trí việc làm là công việc gắn với chức danh nghề nghiệp của viên chức và cũng là căn cứ để cơ quan quản lý viên chức tuyển dụng và quản lý các đối tượng này.
Đây là cụm từ được định nghĩa chi tiết khoản 1 Điều 7 Luật Viên chức năm 2010, vị trí việc làm được định nghĩa như sau:Vị trí việc làm là công việc hoặc nhiệm vụ gắn với chức danh nghề nghiệp hoặc chức vụ quản lý tương ứng, là căn cứ xác định số lượng người làm việc, cơ cấu viên chức để thực hiện việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Theo đó, đây là căn cứ để xác định số lượng cũng như cơ cấu viên chức để thực hiện việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý đối tượng này trong các đơn vị sự nghiệp
2. Vị trí việc làm được phân loại và xác định như thế nào?
2.1 Phân loại vị trí việc làm
Sau khi nắm được định nghĩa vị trí việc làm là gì, việc phân loại và xác định vị trí việc làm cũng được khá nhiều người quan tâm. Cụ thể:
Theo Điều 5 Nghị định 106/2020/NĐ-CP, chính phủ đã phân loại vị trí việc làm theo khối lượng công việc hoặc theo tính chất, nội dung của công việc như sau:
- Phân loại vị trí việc làm theo khối lượng công việc: Do một người hoặc do nhiều người đảm nhận hoặc vị trí việc làm đó có thể kiêm nhiệm được.
- Phân loại vị trí việc làm theo tính chất, nội dung công việc:
Vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý
Theo chức danh nghề nghiệp chuyên ngành/chuyên môn dùng chung như hành chính, tổng hợp, quản trị văn phòng, tổ chức cán bộ, kế hoạch tài chính…
Theo vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ.
2.2 Cách xác định vị trí việc làm chính xác nhất hiện nay
Căn cứ quy định nêu trên, có thể xác định vị trí việc làm của viên chức theo các cách sau:
- Nguyên tắc: Đảm bảo tính khoa học, khách quan, công khai, minh bạch và phù hợp với thực tiễn; Mỗi vị trí gắn với một chức danh ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp nhất định…
- Căn cứ xác định: Tính chất, đặc điểm, yêu cầu công việc; Mức độ phức tạp, quy mô công việc; Mức độ hiện đại hóa công sở, trang thiết bị, phương tiện làm việc và ứng dụng công nghệ thông tin…
Như vậy, căn cứ vào nhiều yếu tố để xác định vị trí việc làm của viên chức.
3. Sẽ trả lương theo vị trí việc làm như thế nào?
Dự kiến sẽ cải cách tiền lương từ 01/7/2024 nếu không có gì thay đổi (trích phát biểu của Chủ tịch Quốc hội).
Do đó, theo tinh thần của Nghị quyết 27 về cải cách tiền lương, sẽ ban hành bảng lương mới theo vị trí việc làm thay thế cho bảng lương hiện đang tính theo hệ số và mức lương cơ sở hiện nay.
Xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ lãnh đạo thay hệ thống bảng lương hiện hành, bảo đảm không thấp hơn mức lương hiện hưởng
Cụ thể viên chức sẽ có 02 bảng lương mới được xây dựng theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ lãnh đạo:
- Bảng lương chức vụ áp dụng đối với viên chức giữ chức vụ lãnh đạo.
- Bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ theo chức danh nghề nghiệp viên chức áp dụng chung đối với viên chức không giữ chức danh lãnh đạo.
Thông qua đó, cần phải đảm bảo các nguyên tắc xếp lương như sau:
- Mức lương chức vụ phải thể hiện thứ bậc trong hệ thống chính trị; giữ chức vụ lãnh đạo nào thì được hưởng lương theo chức vụ đó, nếu giữ nhiều chức vụ thì chỉ được hưởng mức lương chức vụ cao nhất…
- Cùng mức độ phức tạp công việc thì mức lương như nhau;
- Điều kiện lao động cao hơn bình thường và ưu đãi nghề thì thực hiện bằng chế độ phụ cấp theo nghề…
Trong khi đó, việc xếp lương hiện nay đang thực hiện theo công thức: Lương = Hệ số x Lương cơ sở.
Cụ thể, hệ số là con số cố định được ban hành kèm theo phụ lục của Nghị định 204/2004/NĐ-CP. Mức lương cơ sở là con số cụ thể, áp dụng trong một khoảng thời gian, có chu kỳ trung bình theo từng năm.
Có thể thấy, các trả lương hiện nay còn mang nặng tính bình quân, có tính chất “cào bằng”, chưa làm nổi bật được năng lực của từng công chức, viên chức cũng chưa thể hiện được sự cố gắng, nỗ lực và phân cấp trong các ngạch, chức danh nghề nghiệp khác nhau.
Như vậy, việc xây dựng bảng lương theo vị trí việc làm khi cải cách tiền lương đã khắc phục được những bất cập đang được áp dụng bằng bảng lương hiện hành.
Tin bài: Phòng Tổ chức - Tổng hợp